

2023, een jaar van balanceren in krapte
Voor TBV Wonen kan 2023 met recht een jaar worden genoemd, waarin manoeuvreren tussen verschillende keuzes centraal stond. Het was een jaar waarin de kosten harder stegen dan de inkomsten en de vraag naar huurwoningen onverminderd hoog bleef. 2023 was ook het jaar van de energiecrisis, waardoor sommige huurders geconfronteerd werden met financiële zorgen. Ondanks dat een aantal projecten niet voldeed aan de interne rendementseisen heeft de raad van commissarissen toch haar goedkeuring aan de bestuurder verleend vanwege de enorme maatschappelijke nood op de woningmarkt. Dat kon door het solide beleid dat bestuur en management van TBV Wonen in heeft gevoerd, waardoor voldoende reserves beschikbaar waren.
Daarnaast zijn binnen TBV Wonen de formele zaken goed op orde, waardoor er ruimte was om tijdens de vergaderingen met de bestuurder van gedachten te wisselen over strategische zaken en langetermijndoelen. Door ieders inzet is het gelukt om een ‘go’ te geven voor de projecten flexwoningen op Laarveld-Oost, de overname van het appartementencomplex aan de Paleisring en het project Den Bogerd in Udenhout. In 2023 heeft TBV Wonen voor de huurders met financiële zorgen als gevolg van de energiecrisis de huur (tijdelijk) verlaagd. Voor de raad is dit ook een teken dat TBV Wonen oog heeft voor de bewoners en haar middelen op een zo goed mogelijke manier wil inzetten passend bij haar rol als maatschappelijke huisvester.
Samenstelling raad van commissarissen
De raad bestaat uit vijf leden, ieder met een andere achtergrond en expertise. De individuele leden vullen elkaar niet alleen qua competenties aan maar tevens qua persoonlijkheid, waardoor in goede harmonie met elkaar wordt samengewerkt.
In 2023 is de samenstelling van de RvC gewijzigd. RvC-lid Anton van Mansum is voortijdig teruggetreden. In zijn nieuwe functie als bestuurder bij een zorgorganisatie is hij landelijk actief. Daardoor kon een schijn van belangenverstrengeling ontstaan. Na een zorgvuldige selectie is Jacqueline van Ginneken met ingang van 22 november 2023 benoemd als nieuw lid van de RvC.


Rollen van de RvC
De RvC vervult drie rollen:
- de rol van toezichthouder op het bestuur c.q. besturen van de corporatie
- de rol van klankbord/raadgever voor het bestuur bij belangrijke besluiten en strategievorming
- de rol van werkgever van het bestuur
Reflectie vanuit de toezichthoudende rol
In de rol van toezichthouder is de RvC verantwoordelijk voor:
- toezicht houden op het beleid van de bestuurder, de realisatie van de strategische doelstellingen van de corporatie en de wijze waarop het bestuur het beleid uitvoert;
- oog houden op risico’s die de realisatie van de doelstelling bedreigen;
- toezicht houden op de algemene gang van zaken binnen de corporatie;
- goedkeuren van besluiten van het bestuur over belangrijke onderwerpen.
Toezichtkaders Om de toezichthoudende rol goed te kunnen vervullen wordt de raad op een transparante wijze geïnformeerd door de bestuurder. Afhankelijk van het onderwerp wonen leden van het MT de vergaderingen bij waardoor de RvC vanuit meerdere kanten over projecten wordt geïnformeerd. Alle vergaderingen worden bijgewoond door de controller als rechtstreekse onafhankelijke adviseur van de raad over alle financiële aangelegenheden. De raad heeft tweejaarlijks een overleg met de controller, waarbij de bestuurder niet aanwezig is. Regelmatig overlegt de raad met de huurderscommissie. Twee keer per jaar spreekt de raad met de ondernemingsraad over de gang van zaken binnen de organisatie vanuit het perspectief van de medewerkers van TBV Wonen.
De RvC is betrokken zonder op de stoel van de bestuurder te gaan zitten. In 2023 heeft de raad twee keer een bezoek gebracht aan High-Lane. Ze heeft daar gesproken met de nieuwe bewoners en met de partijen die betrokken zijn geweest bij de ontwikkeling van dit concept. De leden van de RvC worden ook uitgenodigd voor de kerstviering, de nieuwjaarsbijeenkomst en andere informele bijeenkomsten om voeling te houden met de organisatie. Onderstaand een overzicht van onderwerpen die tijdens de vergaderingen van de RvC in 2023 zijn behandeld:
- Herbenoeming bestuurder
- Treasury jaarplan 2023
- Managementletter EY 2022
- Resultaten Aedes benchmark 2022
- Uitkomsten Medewerker Tevredenheid Onderzoek 2022
- Verkooplijst 2023
- Financieel toetsingskader investeringen 2023
- Koersdocument wonen, welzijn en zorg
- Organisatieontwikkeling plan 3.0
- Planontwikkeling Ringpark Zuid
- Accountantsverslag 2022, Jaarverslag 2022, Jaarrekening 2022
- Gebiedsontwikkeling Voorhof en vastgoedontwikkeling met zorgstichting 't Heem
- Projectbeheersing XL Koningswei
- Toelichting initiatiefdocumenten vastgoedprojecten transformatie bedrijfspand Bredaseweg, verduurzamen gebied Oost, Redemptoristenstraat
- Besluitvorming/goedkeuring voor vastgoedprojecten flexwoningen Laarveld Oost, aankoop en renovatie Paleisring, Den Bogerd Lanen, flexwoningen Gildepad, Heuneind, woningen De Eikelaar
- Volkshuisvestelijke biedingen aan de gemeente Vught
- Kwartaalrapportages (resp. Q4-2022; Q1-2023; Q2-2023; Q3-2023)
- Verslagen Vastgoed- en Auditcommissie
- Zelfevaluatie RvC 2022
- Actualisatie Ondernemingsplan 2020 - 2023
- Begroting 2024-2028 en Meerjaren Investering Raming
- Prestatieafspraken 2024 gemeenten Oisterwijk, Vught en Tilburg
- Waarneming bij belet en ontstentenis RvC
De raad heeft aandacht gevraagd voor de oplopende leegstandscijfers. Nieuwe accountant
De RvC benoemt de externe accountant voor een periode van maximaal vier jaar. Omdat de termijn verstreken was, is PwC als nieuwe partij geselecteerd.

Reflectie vanuit de rol als strategische partner
In deze rol is de RvC verantwoordelijk voor:
- met de bestuurder reflecteren over de strategie in relatie tot de omgeving,
- met de bestuurder reflecteren bij omvangrijke operationele beslissingen, zoals grote investeringen,
- de bestuurder ondersteunen bij strategische beslissingen,
- gevraagd en ongevraagd advies geven.
De raad denkt in een vroeg stadium mee over strategische onderwerpen waar nog geen directe goedkeuring voor vereist is. Bijvoorbeeld in de voorbereiding van grotere, complexe projecten zoals Ringpark Zuid. De RvC heeft een klankbordrol vervuld over de notitie ‘Wonen en Zorg’ en over de organisatieontwikkelingen en de resultaten van het in 2023 gehouden medewerkerstevredenheidsonderzoek. Ook over de ‘zachtere’ onderwerpen als leefbaarheid in wijken of de cultuurverandering binnen de TBV-organisatie denkt de RvC mee.
Digitalisering Vanuit de klankbordrol van de RvC is tijdens een vergadering met de bestuurder het thema digitalisering uitgebreid aan de orde geweest. Wat betekent de digitale transformatie voor TBV Wonen en de huurders? In hoeverre moet TBV Wonen meegaan in de voortschrijdende digitalisering? Hoe om te gaan met veiligheid en cybercrime?
Organisatieontwikkeling De organisatie van TBV Wonen is volop in ontwikkeling, onder andere dankzij een digitaliseringsslag. Processen worden efficiënter en veiliger, maar we moeten er wel voor waken dat we toegankelijk blijven voor alle huurders, ook als zij minder digitaal vaardig zijn.
TBV Wonen is van oudsher sterk gericht op de vastgoedkant. Die aandacht is in de afgelopen jaren steeds meer verschoven van stenen naar mensen. Leefbaarheid is een steeds belangrijker onderwerp in de wijken. De zorgbehoefte neemt toe. Er is ook aandacht voor zaken die minder goed gaan in de wijken, zoals armoede, ondermijning en criminaliteit.
Reflectie vanuit de rol als werkgever
In de rol als werkgever is de RvC verantwoordelijk voor:
- de omvang en de vormgeving van de topstructuur bepalen,
- het bestuur werven, selecteren en benoemen,
- de beloning van het bestuur vaststellen,
- jaarlijks beoordelen van het functioneren van het bestuur op basis van de resultaten van de prestatieafspraken,
- de ontwikkeling van competenties van het bestuur bevorderen,
- het bestuur schorsen en ontslaan,
- (bewust nadenken over) de opvolging,
- zorgdragen voor de continuïteit in het bestuur bij tussentijds ontslag.
Het advies over de verlenging van het contract van de bestuurder voor een nieuwe termijn was unaniem positief. De RvC heeft bestuurder Paul Kouijzer per 1 maart 2023 herbenoemd voor nog eens vier jaar.
Elk jaar maakt de RvC afspraken met de bestuurder over de te behalen resultaten, de organisatieontwikkeling en de persoonlijke ontwikkeling van de bestuurder. Die worden vastgelegd in de bestuursopdracht en vormen de basis voor de jaarlijkse beoordeling van de bestuurder.
Reflectie op het eigen functioneren van de raad
De raad van commissarissen moet beschikken over de kennis, ervaring en netwerken om de doelen van beleid en strategie, de dienstverlening, de organisatie en de bedrijfsvoering in algemene zin te kunnen beoordelen. Elk lid van de RvC is een generalist en heeft de kwaliteiten om verschillende aspecten integraal af te wegen.
Themadag Leefbaarheid De jaarlijkse themadag stond in 2023 in het teken van de leefbaarheid in wijken. Daarbij waren ook de bestuurder en de medewerkers die betrokken zijn bij het thema, zoals de leefbaarheidsconsulenten, aanwezig. Tijdens die dag waren er lezingen over onder andere criminaliteit en ondermijning.
Opleidingstraject TIAS Business School In 2023 is samen met TIAS Business School een start gemaakt met een intensief incompany opleidingstraject over besturen en toezichthouden in een complexe omgeving. Dat gaat in op digitalisering en AI, complexe problematiek in de samenleving, nieuwe toezichtverhoudingen op samenwerken en effectief omgaan met Board Room Dynamics.
Introductieprogramma nieuwe leden Voor nieuwe commissarissen is een uitgebreid introductieprogramma opgesteld, waardoor ze snel kennis kunnen maken met de organisatie. In 2023 heeft nieuw RvC-lid Jacqueline van Ginneken het doorlopen.
Zelfevaluatie Over 2023 heeft een zelfevaluatie plaatsgevonden onder externe begeleiding, gekoppeld aan het incompany opleidingstraject bij TIAS. De voorbereiding is gestart in december 2023. De afsluitende reflectiesessie vond plaats op 9 maart 2024.
We hebben in de zelfevaluatie onder andere teruggekeken op de wisseling in de Raad en geconstateerd dat de Raad in de nieuwe samenstelling goed functioneert. De aandachtspunten uit de zelfevaluatie van vorig jaar zijn voldoende opgepakt.
Nieuwe aandachtspunten zijn:
- De ambassadeursrol van de Raad kan nog versterkt worden.
- Scherpte over en weer blijft nodig, zeker nu TBV Wonen in de komende jaren voor moeilijke keuzes komt te staan.
- De Raad wil nog actiever informatie uitwisselen op actuele ontwikkelingen die relevant zijn voor de RvC.
Privé vastgoedbezit Naar aanleiding van het onderzoek van Nieuwsuur in de zomer van 2023 over privé vastgoedbezit bij bestuurders en commissarissen van woningcorporaties, heeft de RvC een inventarisatie gedaan naar het vastgoedbezit van de bestuurder en commissarissen van TBV. De RvC concludeerde dat er geen sprake is van concurrentie met de corporatie, van tegenstrijdig belang, van (schijn van) belangenverstrengeling en van niet-goed verhuurderschap.
Verantwoording honorering leden RvC en bestuurdersbeloning De bezoldiging van de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur is vastgesteld op basis van de vereisten vanuit de WNT (de Wet Normering Topinkomens, WNT). Daarnaast is er de Regeling normering topinkomens toegelaten instellingen volkshuisvesting. De WNT hanteert een klassenindeling op grond van het aantal verhuureenheden van een corporatie en de grootte van de gemeente waar het grootste deel van het woningbezit gelegen is. TBV Wonen is ingedeeld in klasse F.
De RvC heeft op 31 januari 2024 getoetst of de bezoldiging van de bestuurder en toezichthouders nog passend is op basis van deze wet. Het honorarium van de commissarissen valt binnen de geldende wettelijke kaders en VTW-normen.