5.2 Omgaan met risico's
Woningcorporaties hebben over het algemeen te maken met grote risico’s. Het bestuur is verantwoordelijk voor goede risicobeheersing en de RvC houdt hierop toezicht. Risicomanagement maakt bij TBV Wonen vast onderdeel uit van de jaarlijkse planning- en controlcyclus en moet onderdeel zijn van de cultuur van de organisatie. TBV Wonen wil proactief met risico’s omgaan, vooraf de risico’s inzichtelijk hebben en passende beheermaatregelen treffen. TBV Wonen heeft een sterk risicomijdende houding en beperkt zich tot risico’s die passend zijn bij de doelstellingen.
Inrichting risicomanagement Bij de inrichting van het risicomanagement bij TBV Wonen is gebruik gemaakt van het zogenoemde ‘three lines of defence’-model:
• De eerste linie: het management en de medewerkers van TBV Wonen, verantwoordelijk voor de beheersing van de risico’s binnen hun werkterrein. • De tweede linie: functies (of taken) die ondersteuning geven aan werkzaamheden van de medewerkers van de 1e lijn bij het beheersen van de risico’s. • De derde linie: de auditfunctie, de onafhankelijke beoordeling van de risico’s en de risicobeheersing binnen TBV Wonen. Risicobeleid Jaarlijks vindt binnen het MT, aangevuld met de bestuurscontroller, een integrale beoordeling plaats van de belangrijkste risico’s, met name van de operationele en financiële risico’s. Afhankelijk van de impact en gevolgen van risico’s worden risicostrategieën vastgesteld en passende beheermaatregelen genomen. De monitoring van deze risico’s vindt continu plaats. Risicomanagementmodel TBV Wonen maakt gebruik van een risicomanagementmodel waarmee we de risico’s identificeren, analyseren en beoordelen. In dit model prioriteert het MT de risico’s met behulp van de risicomatrix en risicokaart. Individuele managers beoordelen impact en waarschijnlijkheid van de gebeurtenis en bespreken de beoordelingen vervolgens gezamenlijk. Het MT bepaalt de risicostrategieën en bijpassende beheermaatregelen. Strategische Risicobeoordeling In 2019 zijn we gestart met het uitwerken van een strategische risico-top 9 op basis van externe en interne risico’s voor TBV Wonen met bijbehorende beheersmaatregelen en actiepunten: Politiek en wijzigende wet- en regelgeving De impact van de politiek op onze bedrijfsvoering is hoog. Met de inrichting van onze nieuwe organisatie hebben we extra maatregelen getroffen om de impact van overheidsmaatregelen beter op te vangen. Kwetsbare positie van de huurders We proberen via gerichte maatregelen de positie van de kwetsbare huurder te beschermen. Bestuursafspraken met de gemeente en stakeholders, investeren in de kwaliteit van onze medewerkers, preventief huurbeleid en werken aan schone en veilige wijken zijn belangrijke maatregelen die we in 2019 hebben genomen. Realisatie nieuwbouw- en renovatieopgave Het tempo van investeringen is gering, er zijn onvoldoende grondposities, de financiële mogelijkheden zijn begrensd, de stijgende bouwkosten belemmeren nieuwbouw en renovatie en keuzes voor verduurzaming vastgoed zijn ingrijpend voor huurders. Daarom maken we convenantafspraken met de gemeente, werken we samen met leveranciers en betrekken we onze huurders bij vroegtijdig bij renovatieprojecten. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt TBV Wonen heeft een ambitieuze agenda voor de komende jaren. Dit vraagt om goedgeschoold personeel. Door nauw samen te werken met andere corporaties en door een strategisch personeelsbeleid op te stellen willen we de impact van een overspannen arbeidsmarkt tegengaan.
Ontwikkelingen op de woningmarkt Er is nauwelijks doorstroming op de woningmarkt en daardoor neemt de slagingskans voor onze primaire doelgroep neemt af. Door andere woonconcepten aan te bieden, meer woonexperimenten uit te voeren, toewijzingscriteria aan te passen en bouwafspraken te maken met bouwende partijen willen we de impact daarvan tegengaan. Afhankelijkheid van ICT De impact van een falende ICT-omgeving is hoog. Ook bij TBV Wonen geldt dat we steeds meer afhankelijk zijn van de ICT-omgeving en leveranciers van ICT-systemen. Daarom sluiten we langlopende contracten af met betrouwbare ICT-leveranciers, laten we periodiek door een externe partij een IT-audit uitvoeren en hebben we het onderwerp ‘informatiebeveiliging’ toegevoegd aan het takenpakket van een medewerker. Verbindingen en samenwerkingsverbanden TBV Wonen werkt nauw samen met andere partijen en stakeholders. In een aantal gevallen is de samenwerking vastgelegd in een verbinding of samenwerkingsovereenkomst. Het contractenbeheer willen we professionaliseren, de algemene inkoopvoorwaarden actualiseren. We willen betere en tijdige rapportages van de verbindingen en gebruikmaken van modelcontracten. Innovatieve vermogen van de sector en TBV Wonen Onze sector staat niet bekend om zijn innovatieve vermogen. Gevolg kan zijn een afnemende effectiviteit en efficiency, imagoverlies (van ‘gedegen’ naar ‘ouderwets’) en dat we een onaantrekkelijke werkgever worden. We willen door het uitvoeren van pilots, meer gebruik maken van experimenten en inhuur van studenten het innovatieve vermogen binnen onze organisatie vergroten. Zorgvastgoed TBV Wonen beschikt relatief over veel zorgvastgoed; vaak specifiek gebouwd en weinig alternatief aanwendbaar. De impact voor TBV Wonen is hoog als een zorgpartij niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. We willen de komende jaren structureel onze vastgoedportefeuille en vastgoedpartijen gaan monitoren en analyseren om potentiële ontwikkelingen voortijdig te kunnen beheersen. In het 2019 waren er geen grote risico’s die een materiële impact op de organisatie of op de bedrijfsvoering hebben gehad. Toekomst TBV Wonen heeft een ambitieuze nieuwbouw- en renovatieopgave. Deze projecten gaan we de komende periode verder voorbereiden en uitvoeren. Daarvoor hebben we veel financiering nodig. TBV Wonen voldoet aan de financiële ratio’s van het WSW en uit scenario-analyses blijkt dat TBV Wonen ook de komende jaren daarbinnen blijft. Om meer sturing aan onze financiering te geven zijn we bezig om onze financieringsstrategie te actualiseren.
In april 2020 heeft het WSW ons borgingsplafond vastgesteld. De hoogte van het plafond is toereikend om alle investeringen in 2020 geborgd te kunnen financieren.